شناخت سرطان
سرطان از سلولها ایجاد میشود که واحدهای ساختمانی بافتها هستند، بافتها اندامهای بدن را میسازند.
در شرایط عادی سلولها، با توجه به نیاز بدن، رشد کرده تقسیم میشوند تا سلولهای جدیدی بسازند و هنگامیکه سلولهای پیر شده میمیرند سلولهای جدید جایگزین آنها میشوند.
گاهی، در این روند منظم اختلال ایجاد میشود؛ یعنی سلولهای جدید زمانی که بدن به آنها نیاز ندارد تولید میشوند و سلولهای قدیمیهم در زمانیکه باید، از بین نمیروند؛
این سلولهای اضافی اغلب تشکیل تودهای از بافت را میدهند که تومور نامیده میشود.
این تومورها میتوانند خوشخیم یا بدخیم باشند.
تومورهای خوشخیم سرطان نیستند.
این غدد بهندرت خطر جانی دارند. – بهطور کلی میتوان آنها را برداشت و اغلب دوباره رشد نمیکنند. – بهطور کلی سلولهای آن به بافتهای مجاور خود حمله نمیکنند. – سلولهای این غدد به دیگر بخشهای بدن منتشر نمیشوند.
تومورهای بدخیم (سرطانی)
– جدیتر از تومورهای خوشخیم هستند و معمولاً خطر جانی هم دارند.
– در بیشتر موارد میتوان آنها را برداشت، اما گاهی دوباره رشد میکنند.
– سلولهای آن میتوانند به بافتها و اندامهای مجاور خود حمله کرده به آنها نیز آسیب برسانند.
– سلولهای غدد بدخیم میتوانند از یک قسمت به دیگر اندامهای بدن منتشر شوند.سلولهای سرطانی از تومور اصلی (اولیه Primary) جدا شده وارد جریان خون یا دستگاه لنفاوی میشوند؛ این سلولها میتوانند به دیگر اندامها حمله کرده تومورهای جدیدی تشکیل دهند و به آن اندامها آسیب برسانند. انتشار سرطان متاستاز (Metastasis) نام دارد. نامگذاری بیشتر سرطانها براساس نام اندامی است که سرطان در آن بهوجود میآید. برای مثال، سرطان ریه در ریه و سرطان پستان در پستان بهوجود میآید لنفوم سرطانی است که در دستگاه لنفاوی و لوسمی سرطانی است که در گلبولهای سفید خون بهوجود میآید.
وقتی سرطان به قسمت دیگری از بدن منتشر شود و در آن تومور جدیدی بهوجود آورد، تومور جدید دارای همان نوع سلولهای سرطانی و همنام تومور اولیه است. برای مثال، اگر سرطان پروستات به استخوانها منتشر شود، سلولهای سرطانی استخوانها در حقیقت همان سلولهای سرطانی پروستات هستند و نام بیماری، سرطان پروستات متاستاتیک است و نه سرطان استخوان، به همین دلیل روش درمانی آن، روش درمان سرطان پروستات است، نه سرطان استخوان. پزشکان گاهی تومور جدید را «بیماری دوردست» یا بیماری متاستاستیک مینامند.
عوامل خطر
در بیشتر موارد پزشکان نمیتوانند دلایل ابتلا به سرطان را توضیح دهند، اما تحقیقات نشان میدهد برخی عوامل خطر مشخص، احتمال ابتلا به سرطان را افزایش میدهند. در زیر برخی عوامل خطر بسیار رایج آمده است: – کهولت سن
– دخانیات
– اشعه خورشید
– تشعشع یونیزان
– برخی مواد شیمیایی و مصنوعات خاص
– برخی ویروسها و باکتریها
– برخی هورمونها
– سابقه ابتلا به سرطان در خانواده (توارث)
– مشروبات الکلی
– رژیم غذایی نامناسب، کمبود فعالیت بدنی یا اضافه وزن از بسیاری عوامل خطر فوق میتوان اجتناب کرد، اما از برخی دیگر مانند سرطان ارثی نمیتوان جلوگیری کرد. همه افراد میتوانند با اجتناب از عوامل خطرحتیالمقدور از خود بیشتر محافظت کنند.
اگر فکر میکنید در معرض خطر ابتلا به سرطان قرار دارید، بهتر است با پزشک خود مشورت کرده از او درباره راههای کاهش خطر و همچنین انجام مرتب معاینات عمومی سؤال کنید.
ممکن است چندین عامل مشترکاً باعث تبدیل سلولهای طبیعی به سلولهای سرطانی شوند. هنگامیکه میخواهید خطر ابتلا به سرطان را در خود بررسی کنید، چند نکته را در نظر داشته باشید:
– همه چیز سرطانزا نیست.
– سرطان از آسیبهایی مثل ضرب دیدگی و کبودی ایجاد نمیشود.
– سرطان مسری نیست و هیچکس از دیگری سرطان نخواهد گرفت، ولی انواع خاصی از ویروسها یا باکتریها ممکن است خطر ابتلا به برخی سرطانها را افزایش دهند.
– لزوماً وجود یک یا چند عامل خطر در فرد به معنی ابتلا به سرطان نیست و ممکن است بیشتر آنهایی که دارای عوامل خطر در بدن هستند، هرگز سرطان نگیرند.
– برخی افراد در برابر عوامل خطر از دیگران حساسترند.
آنچه در زیر میآید اطلاعات دقیقتری درباره رایجترین عوامل ابتلا به سرطان بهدست میدهد
کهولت سن
کهولت سن مهمترین عامل ایجاد سرطان است و بیشتر سرطانها در افراد بالای ۶۵ سال اتفاق میافتد؛ اما در عین حال افراد در هر سنی، حتی کودکی، نیز ممکن است به سرطان مبتلا شوند.
دخانیات
بنابر گفته معاونت وزارت بهداشت درمان سالانه ۵۰ هزار مورد مرگ و میر ناشی از استعمال دخانیات در ایران رخ میدهد.
استفاده از محصولات تنباکو و یا قرار داشتن پیوسته در معرض دود آن (قرار داشتن در محیط و بودن در معرض دود غیر مستقیم) خطر ابتلا به سرطان را افزایش میدهد.
افراد سیگاری بیش از دیگران در خطر ابتلای به سرطانهای ریه، حنجره، دهان، مری، مثانه، کلیه، حلق، معده، لوزالمعده و دهانه رحم هستند.
همچنین احتمال ابتلای آنها به لوسمی میلوئیدها (سرطانی که در گلبولهای خون بهوجود میآید) بیشتر است.
استفاده از دخانیات بدون دود (تنباکوی استنشاقی یا جویدنی) خطر ابتلا به سرطان دهان را، افزایش میدهد.
اشعه خورشید
پرتوی (UV (Ultra Violet از اشعه خوشید، لامپهای آفتابی و دستگاههای برنزه کننده ساطع میشود. این اشعه موجب پیری زودرس پوست و آسیبدیدگی آن میشود و ممکن است به سرطان پوست منجر شود.
تشعشع یونیزان
تشعشع یونیزان میتواند موجب آسیبدیدگی سلولها و ابتلا به سرطان شود. اینگونه تشعشعات، پرتوهایی هستند که از فضای خارج جو زمین، از غبار رادیواکتیو، گاز رادون (Radon)، اشعه ایکس و منابع دیگر ایجاد میشوند.
غبار رادیواکتیو ممکن است ناشی از حوادثی باشد که در نیروگاههای برق هستهای اتفاق میافتد و یا در روند تولید، آزمایش یا استفاده از سلاحهای هستهای بهوجود میآید. خطر ابتلا به سرطان، بهویژه سرطان خون، تیروئید، پستان، ریه و معده در افرادی که در معرض غبار رادیواکتیو قرار دارند، افزایش مییابد.
رادون نوعی گاز رادیواکتیو بیرنگ، بیبو و بیمزه و منشأ آن خاک و سنگ است؛ افرادی که در معادن کار میکنند ممکن است در معرض گاز رادون قرار بگیرند. در برخی نقاط ممکن است گاز رادون در منازل نیز وجود داشته باشد. افرادی که در معرض استشمام گاز رادون قرار دارند، در خطر ابتلا به سرطان ریه هستند.
فرآیندهای پزشکی یکی از منابع معمول تشعشع هستند:
– پزشکان از تشعشعات (پرتوی ایکس با میزان پایین) برای تصویربرداری داخلی بدن استفاده میکنند. این تصاویر به تشخیص شکستگی استخوان و شناخت دیگر مشکلات کمک میکند.
– پزشکان از پرتودرمانی (تشعشات در دز بالا که از دستگاههای بزرگ یا مواد رادیواکتیو ساطع میشوند) برای درمان سرطان استفاده میکنند.
– خطر ابتلا به سرطان از اشعه x با دز کم بینهایت پایین است این خطر در پرتودرمانی کمی بیشتر است.
مواد شیمیایی خاص و دیگر مصنوعات
شاغلین بعضی مشاغل، مانند نقاشها، کارگران ساختمانی و شاغلین در صنایع شیمیایی، بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان قرار دارند. مطالعات نشان داده است که کار و تماس با آزبست (پنبه نسوز)، بنزن، بنزیدین، کادمیوم، نیکل یا وینیل کلراید میتواند موجب ابتلا به سرطان شود.
برخی از ویروسها و باکتریها
برخی ویروسها و باکتریها ممکن است خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهند:
ویروس پاپیلوم انسانی:
ابتلا به HPV یکی از دلایل اصلی سرطان دهانه رحم است؛ همچنین در ابتلا به دیگر سرطانها نیز یکی از عوامل خطر به حساب میآید.
ویروسهای هپاتیت B و C:
سرطان کبد ممکن است سالها بعد از ابتلا به هپاتیت B و C بروز کند.
ویروس لوسمی/لنفوم سلولهای T انسانی:
ابتلا به HTLV-1 خطر ابتلای فرد به لنفوم و لوسمی را افزایش میدهد.
ویروس نقص ایمنی انسانی:
ویروسی است که باعث بیماری ایدز میشود. در افراد مبتلا به HIV خطر ابتلا به سرطانهایی مانند خون و نوع نادری از سرطان به نام سارکوم کاپوزی بسیار افزایش مییابد.
ویروس اپشتین- بار :
عفونت ناشی از EBV میتواند خطر ابتلا به لنفوم را افزایش دهد.
ویروس هریس انسانی:
این ویروس نیز میتواند موجب بروز سارکوم کاپوزی شود.
هلیکوباکترپیلوری:
این باکتری میتواند موجب زخم معده و همچنین سرطانهای معده و لنفوم جدار معده شود.
برخی هورمونها
ممکن است پزشکان برای مشکلاتی مانند گُر گرفتگی، خشکی واژن و پوکی استخوان که احتمالاً در دوران یائسگی(Menopause) ایجاد میشوند، برخی هورمونها (مثلاً استروژن به تنهایی یا استروژن به همراه پروژسترون) را تجویز کنند؛ اما مطالعات نشان داده که هورومون درمانی مربوط به یائسگی ممکن است عوارض جانبی خطرناکی داشته باشد. هورمونها میتوانند خطر ابتلا به سرطان پستان، سکته قلبی، سکته مغزی یا لخته شدن خون را افزایش دهند.دی اتیل استیل بسترول یا (Diethylstilbestrol) (DES)، نوعی استروژن است که بین سالهای ۱۹۴۰ تا ۱۹۷۱ در ایالات متحده برای برخی زنان باردار تجویز میشد؛ در زنانی که در طول دوران حاملگی DES مصرف کنند، خطر ابتلا به سرطان پستان کمی افزایش مییابد و دخترانشان نیز بیشتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به نوع نادری از سرطان دهانه رحم قرار دارند. ولی عوارض این هورمون بر روی پسران این زنان هنوز در دست بررسی است.
سابقه ابتلا به سرطان در خانواده
بیشتر سرطانها به دلیل تغییرات ژنتیکی (جهشهایی در ژن) است. یک سلول طبیعی معمولاً پس از یک سلسله تغییر و تحول در ژنها، به سلول سرطانی تبدیل میشود. مصرف دخانیات، برخی ویروسها و بالاخره بعضی عوامل که در شیوه زندگی شخص یا محیط زیست وی وجود دارند، ممکن است در گونههای خاصی از سلولها این تغییرات را ایجاد کنند.
برخی تغییرات ژنتیکی که موجب افزایش خطر ابتلا به سرطان میشود، میتواند ارثی باشد و از والدین به فرزندان منتقل شود؛ این مشکل از بدو تولد در تمام سلولهای بدن نوزاد وجود دارد.
معمولاً سرطان از نسلی به نسل دیگر منتقل نمیشود؛ با این وجود، ابتلا به برخی انواع سرطان در بعضی خانوادهها بیشتر است. برای مثال، ملانوم و سرطانهای پستان، تخمدان، پروستات و روده بزرگ ممکن است در خانوادهای به شکل ارثی وجود داشته باشد. ابتلا به نوع خاصی از سرطان در افراد متعدد یک خانواده، در اکثر موارد ممکن است ناشی از تغییرات ژنتیکی موروثی باشد و احتمال ابتلا به سرطان را در افراد آن خانواده افزایش دهد؛ هر چند عوامل زیست محیطی نیز میتوانند در این خصوص تأثیر گذار باشند. با این همه، موارد متعدد بروز نوع خاصی از سرطان در یک خانواده، اغلب اتفاقی است.
الکل Alcohol
….( در متن اصلی ناقص بود ولی این متن خود گویا تاثیر الکل بر ایجاد سرطان می باشد)
رژیم غذایی نامناسب، کمبود فعالیت بدنی یا اضافه وزن
افرادی که رژیم غذایی نامناسب، تحرک بدنی کم و یا اضافه وزن دارند، بیشتر در خطر ابتلا به انواع خاصی از سرطان هستند؛ بهعنوان مثال، مطالعات نشان میدهد افرادی که رژیم غذایی پر چربی دارند، از نظر ابتلا به سرطانهای روده بزرگ، رحم و پروستات بیشتر در خطر قرار دارند. فعالیت بدنی کم و اضافه وزن نیز از جمله عواملی هستند که خطر ابتلا به سرطانهای پستان، روده بزرگ، مری، کلیه و رحم را افزایش میدهند.
سرطانها را میتوان پیش از آنکه در بدن علائمی ایجاد کنند تشخیص داد. آزمایشات برای تشخیص سرطان (یا شرایطی که ممکن است منجر به سرطان شود) را در مورد افرادی که علائمی از سرطان در آنها ظاهر نشده است آزمایشات غربالگری (Screening) مینامند.
آزمایشات غربالگری میتواند در تشخیص و درمان زود هنگام برخی از سرطانها به پزشکان کمک کند. و بهطور کلی، اگر سرطان زود تشخیص داده شود درمانش آسانتر و مؤثرتر خواهد بود.
از آزمایشات غربالگری در تشخیص سرطانهای پستان، رحم، روده بزرگ و راستروده بسیار استفاده میشود:
در مورد سرطان پستان:
ماموگرافی (عکسبرداری از پستان با اشعه ایکس) بهترین ابزار پزشکان برای تشخیص زودهنگام سرطان پستان است. ماموگرام (Mammogram)، تصویری از سینه است که بهوسیله اشعه ایکس گرفته میشود. به بانوان بالای چهل سال توصیه میشود حداقل هر یک یا دو سال یکبار ماموگرام انجام دهند. بانوانی که خطر ابتلایشان به سرطان پستان از حد متوسط بالاتر است، بهتر است درباره انجام ماموگرام پیش از ۴۰ سالگی و تعداد دفعات آن با پزشک خود مشورت کنند.
در مورد سرطان گردن رحم:
از آزمون پاپاسمیر برای بررسی سلولهای گردن رحم استفاده میشود؛ پزشک ابتدا از سلولهای رحم نمونهبرداری میکند و سپس در آزمایشگاه این نمونه برای تشخیص سرطان، یا تغییراتی که ممکن است به سرطان منجر شود (از جمله تغییراتی که ممکن است بر اثر ویروس پاپیلوم انسانی -مهمترینعاملایجاد سرطان گردن رحم- ایجاد شده باشد )، بررسی میشود. بانوان باید سه سال پس از ازدواج (داشتن آمیزش جنسی) یا پس از ۲۱ سالگی (هر کدام زودتر پیش آمد)، آزمون پاپاسمیر را انجام دهند. بیشتر بانوان باید دست کم هر سه سال یکبار این آزمایش را انجام دهند.
در مورد سرطان روده بزرگ و راستروده:
آزمونهای غربالگری برای تشخیص پولیپ ، سرطان یا دیگر ناراحتیهای روده بزرگ و راستروده،مورد استفاده قرار میگیرد. افراد بالای ۵۰ سال حتماً باید مورد آزمایشات غربالگری قرار گیرند؛ افرادی هم که خطر ابتلایشان به سرطان روده بزرگ و راستروده، بالاتر از حد متوسط است، بهتر است پیش از ۵۰ سالگی، درباره انجام این آزمایشات و دفعات آن با پزشک خود مشورت کنند.
آزمون خون مخفی مدفوع:
گاهی اوقات توده سرطانی یا پولیپ، خونریزی میکند. این آزمایش میتواند مقادیر بسیار اندک خون را در مدفوع مشخص کند.
آندوسکوپی سیگمویید:
در این روش، پزشک داخل راستروده و قسمت تحتانی روده بزرگ را با یک لوله مخصوص به نام سیگمویدوسکوپ (Sigmoidoscope) معاینه میکند؛ معمولاً پزشکان میتوانند با این لوله پولیپها را هم بردارند.
آندوسکوپی روده بزرگ (کولنوسکوپی):
در این روش، پزشک داخل راستروده و تمام روده بزرگ را با استفاده از لوله مخصوص و بلندی به نام کولنوسکوپ (Colonoscope) معاینه میکند. پزشکان در این روش هم میتوانند پولیپها را بردارند.
تنقیه باریوم با وضوح دوگانه:
این آزمایش شامل چندین بار عکسبرداری با اشعه ایکس از روده بزرگ و راستروده است؛ بیمار را با محلول باریوم تنقیه کرده سپس هوا را به درون راستروده پمپاژ میکنند. وجود باریوم و هوا در رودهها موجب بالا بردن کیفیت عکسها میشود.
معاینه راستروده با انگشت:
معاینه راستروده معمولاً یکی از معاینات اولیه بالینی است. پزشک متخصص دستکشی طبی به دست کرده، آن را چرب میکند و با انگشت به معاینه درون مقعد میپردازد تا نواحی غیرعادی را شناسایی کند. معاینه راستروده با انگشت فقط امکان معاینه پایینترین قسمت راستروده را میدهد. .پزشکان قبل از توصیه آزمایش غربالگری عوامل بسیاری را در نظر میگیرند. برای آنها عوامل مرتبط با آزمایش و نوع سرطانی که ممکن است با انجام آن آزمایش تشخیص دهند از اهمیت فراوانی برخوردار است؛ آنها همچنین بهمیزان خطر ابتلای فرد به انواع خاصی از سرطان توجه ویژه نشان میدهند. برای مثال پزشک در این مورد سن، سوابق پزشکی، سلامت عمومی، سابقه خانوادگی و شیوه زندگی فرد را در نظر میگیرد و بهمیزان دقت آزمایش نیز توجه دارد. علاوه براین، پزشکان زیانهای جانبی آزمایشات غربالگری را نیز مدنظر قرار میدهند. بهعلاوه، اگر آزمایشهای غیرطبیعی بهمعنی وجود سرطان باشد، آنها خطر آزمایشات پیگیری و نیز خطرات عملهای جراحی لازم را هم در نظر میگیرند. پزشکان در صورت تشخیص سرطان، به خطرات و مزایای درمان و بهمیزان کارایی و عوارض جانبی آن هم توجه دارند.
ممکن است بخواهید با پزشک خود درباره زیانها و مزایای احتمالی آزمایشات تشخیص سرطان صحبت کنید؛ اما در نهایت امر تصمیم به انجام آزمایشات غربالگری -مانندبسیاریدیگرازاین نوع تصمیمات-تصمیمیشخصی است،هرفردپسازآگاهیازمزایاوزیانهایاینآزمایشاتبایدخوددر این باره تصمیم بگیرد.
علائم سرطان
سرطان علائم زیادی دارد که برخی از آنها در زیر آمدهاند:
– وجود توده یا ضخیمشدگی در پستان یا دیگر قسمتهای بدن
– رشد خال جدید یا تغییراتی در خال قدیمی
– زخمیکه التیام نمییابد- خشونت در صدا یا سرفهای که از بین نمیرود
– تغییراتی در اجابت مزاج یا دفع ادرار- ناراحتی پس از خوردن غذا- وجود مشکلاتی در بلع
– افزایش یا کاهش بی دلیل وزن- ترشحات یا خونریزیهای غیر منتظره
– احساس ضعف یا خستگی شدید
در بیشتر مواقع این علائم، به معنی وجود سرطان نیستند همچنین ممکن است به دلیل وجود تومور خوشخیم یا دلایل دیگر باشند و تنها پزشک میتواند در این مورد نظر دهد. شخصی که این علائم یا تغییرات دیگری در او مشاهده شود باید هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کند تا مشکلاتش تشخیص داده شده درمان شود.
معمولاً سرطان در مراحل اولیه درد ندارد؛ با مشاهده برخی از این علائم فوراً به پزشک مراجعه کنید و صبر نکنید تا درد شروع شود
.تشخیص بیماری
اگر برخی علائم سرطان در شما آشکار شد و یا نتایج آزمایشات غربالگری مثبت بود، پزشک است که باید تشخیص دهد این علائم و نتایج واقعاً مربوط به سرطان است یا دلایل دیگری دارد؛ پزشک احتمالاً سوابق پزشکی شخصی و خانوادگیتان را جویا میشود و از شما معاینه بالینی به عمل میآورد؛ او همچنین ممکن است دستور انجام برخی آزمونهای آزمایشگاهی، تصویربرداری با اشعه ایکس یا دیگر آزمایشها و فرایندهای پزشکی را صادر کند.
آزمونهای آزمایشگاهی
نیست و پزشکان نمیتوانند تنها به نتایج آزمایشها بسنده کنند.
عکسبرداری
در روشهای تصویربرداری تصاویری از داخل بدن تهیه میشود که به پزشک در تشخیص تومور کمک میکند. این تصاویر را به چند شیوه میتوان تهیه کرد:
تصویربرداری با اشعه ایکس :
تصویربرداری با اشعه ایکس رایجترین شیوه تهیه تصویر از اندامها و استخوانهای داخل بدن است.
سی.تی.اسکن:
دستگاه تصویربرداری با اشعه ایکسی است که به یک رایانه متصل است و میتواند از اندامها مجموعهای از تصاویر با جزئیات بیشتر تهیه کند. در این نوع تصویربرداری، بهمنظور بررسی آسانتر و دقیقتر تصاویر، معمولاً مادهای حاجب مشخصکننده به فرد (مثلاً رنگ خوراکی مخصوص) خورانده میشود.
اسکن هستهای:
در این نوع تصویربرداری مقدار کمی مواد رادیواکتیو به شخص تزریق میشود؛ این مواد از طریق جریان خون در اندامها و استخوانهای خاص متراکم میشود و یک اسکنر هم میزان رادیواکتیویته را در اندامها اندازهگیری و محل آن را مشخص کرده و از استخوانها و اندامها فیلمها و تصاویری بر روی صفحه نمایش رایانه ثبت میکند. لازم به یادآوری است که بدن مواد رادیواکتیو را به سرعت دفع میکند.
سونوگرافی:
دستگاه سونوگرافی، امواجی صوتی تولید میکند که گوش انسان قادر به شنیدن آنها نیست. این امواج پس از برخورد به بافتهای داخلی بدن منعکس میشوند و سپس رایانه انعکاس این امواج را دریافت و تصویری ایجاد میکند که سونوگرام نامیده میشود.
ام.آر.آی (MRI):
یک آهنربای بسیار قوی که به رایانه متصل شده و از آن برای گرفتن عکسهایی دقیق از درون بدن استفاده میشود. پزشک میتواند این تصاویر را بر روی یک صفحه نمایشگر (یا پس از چاپ، بر روی یک فیلم) مشاهده و بررسی کند
. PET اسکن (PET Scan):
در این روش به شخص مقدار کمی مواد رادیواکتیو تزریق میشود و دستگاهی تصاویری میگیرد که فعالیتهای شیمیایی بدن را نشان میدهد؛ سلولهای سرطانی معمولاً به صورت نواحی بیش از حد فعال نمایان میشوند.
نمونهبرداری
پزشکان در بیشتر موارد برای تشخیص سرطان به نمونهبرداری(Biopsy) نیاز دارند. برای این کار، پزشک نمونهای از بافت مشکوک را به آزمایشگاه میفرستد و متخصص آسیب شناس (Pathologist) آن را زیر میکروسکوپ بررسی میکند. نمونهبرداری به طرق مختلف انجام میگیرد:
بهوسیله سوزن:
پزشک برای نمونهبرداری از بافت یا مایع میتواند از سوزن استفاده کند.
بهوسیله آندوسکوپی:
پزشک از لوله باریک دارای نور (آندوسکوپ) برای مشاهده برخی نواحی درون بدن استفاده کرده بهوسیله آن از بافتها نمونهبرداری میکند.
بهوسیله جراحی:
جراحی ممکن است کامل (Excisional) یا برشی (Incisional) باشد: در نمونهبرداری کامل، جراح کل تومور را بر میدارد و اغلب برخی از بافتهای سالم مجاور تومور نیز برداشته میشوند.
در نمونهبرداری برشی، تنها بخشی از تومور برداشته میشود.
مرحلهبندی سرطان
پزشک برای انتخاب بهترین روش درمان، باید از وسعت (مرحله) بیماری مطلع باشد. در مورد بیشتر سرطانها (مانند پستان، ریه، پروستات یا روده بزرگ) اندازه تومور و اینکه آیا سرطان به غدد لنفاوی یا دیگر قسمتهای بدن منتشر شده یا نه، مشخصکننده مرحله بیماری است؛ برای این منظور پزشک دستور انجام عکسبرداری با اشعه ایکس، آزمونهای آزمایشگاهی و دیگر آزمایشها را صادر میکند.
درمان
مایلند در دوره درمان خود نقشی فعال ایفا کنند. اینکه بیمار بخواهد هر چه بیشتر درباره بیماری خود و روشهای درمانی آن بداند بسیار طبیعی است؛ با این وجود، اضطراب ناشی از ضربه روحی که پس از تشخیص به بیمار وارد میشود معمولاً شرایط را برای فکر کردن درباره سؤالاتی که میخواهد از پزشک بپرسد، مشکل میکند. بنابراین تهیه فهرستی از سؤالات مورد نظر پیش از هر بار مراجعه به پزشک مفید است.
برای به خاطر داشتن گفتههای پزشک، میتوانید از یاداشت برداری، یا ضبط صوت استفاده کنید. برخی نیز تمایل دارند در هنگام صحبت با پزشک، دوست و یا عضوی از اعضای خانواده خود را بهمنظور شرکت در بحث، یادداشت برداری یا گوش کردن به صحبتها همراه ببرند.
احتیاجی نیست تمام سؤالات را در یک جلسه بپرسید؛ در آینده بازهم فرصت خواهید داشت تا از پزشک یا پرستارتان در مورد مطالبی که برایتان روشن نیست توضیح بخواهید.
ممکن است پزشکتان شما را به متخصص دیگری معرفی کند و یا شما از وی انجام چنین کاری را بخواهید. متخصصان و مراجعی که کارشان به نحوی با درمان سرطان ارتباط دارد عبارتند از: جراحان، سرطانشناسان، متخصص بیماریهای خون و سرطانشناسان متخصص پرتودرمانی.
جویا شدن نظر یک متخصص دیگر
پیش از آغاز درمان، شاید مایل باشید نظر متخصص دیگری را نیز درباره تشخیص بیماری و روش درمانیتان بپرسید. بسیاری از شرکتهای بیمه، در صورتی که پزشکتان نظر متخصص دیگری را درخواست کند، هزینههای این کار را تقبل میکنند. ممکن است جمع آوری سوابق پزشکی و گرفتن وقت ملاقات از یک پزشک دیگر کمیزمان بر و دشوار باشد. معمولاً صرف یک زمان چند هفتهای برای این کار مشکلی در درمان شما ایجاد نمیکند و در بیشتر موارد، تأخیر در شروع درمان از تأثیر آن نمیکاهد؛ اما در برخی مبتلایان، درمان باید بیدرنگ آغاز شود. برای اطمینان خاطر، بهتر است در اینباره با پزشکتان مشورت کنید.
چند روش برای یافتن یک پزشک متخصص دیگر وجود دارد:
– پزشکتان میتواند شما را به یک یا چند متخصص دیگر معرفی کند؛ در مراکز درمان سرطان، اغلب چند متخصص بهعنوان یک تیم با هم همکاری میکنند.
– معمولاً انجمنهای پزشکی محلی یا استانی، بیمارستانها و یا دانشکدههای پزشکی هم میتوانند متخصصانی را به شما معرفی کنند.
– سازمانهای غیر انتفاعی فعال در زمینه سرطان نیز میتوانند کمکتان کنند.
روشهای درمان
برنامه درمانی عمدتاً بستگی به نوع و مرحله سرطان دارد.
پزشکان همچنین سن و سلامت عمومی بیمار را نیز در نظر میگیرند. هدف از درمان، اغلب بهبود کامل سرطان است؛ در غیراینصورت، هدف کنترل بیماری تا حد امکان و کاهش علائم آن است. برنامه درمانی ممکن است بهمرور زمان، با توجه به پیشرفت یا توقف بیماری، تغییر کند.
بیشتر برنامههای درمانی شامل جراحی، پرتودرمانی، یا شیمیدرمانی است و برخی دیگر نیز برنامههای هورموندرمانی یا درمان زیستشناختی را شامل میشود. علاوه براینها، ممکن است پیوند سلولهای بنیادی برای بیمارانی انجام شود که قادر به دریافت شیمیدرمانی و یا پرتودرمانی با دوز بسیار بالا باشد.
تنها یک روش درمانی بهترین نتیجه را میدهد، ولی برای بعضی دیگر ممکن است ترکیبی از چند روش مؤثرتر واقع شود.
روشهای درمانی ممکن است تنها در قسمت خاصی از بدن (درمان موضعی) یا روی تمام بدن (درمان سیستمیک) اثر داشته باشند:
درمان موضعی:
در این درمان، سرطان را تنها در یک قسمت بدن از بین برده یا برمیدارند. عمل جراحی برای برداشتن یک تومور، درمانی موضعی است؛ همچنین پرتودرمانی بهمنظور کاهش اندازه تومور یا از بین بردن آن هم درمان موضعی محسوب میشود.
درمان سیستمیک:
در این روش داروها یا مواد خاصی را وارد جریان خون میکنند تا سلولهای سرطانی را در تمام بدن از بین ببرند؛ این کار باعث از بین رفتن یا کاهش سرعت رشد سلولهای سرطانی میشود که به بافتها و اندامهای دورتر از تومور اصلی منتشر شدهاند. شیمیدرمانی، هورموندرمانی و درمان زیستشناختی جزء درمانهای سیستمیک محسوب میشوند. پزشک میتواند جزئیات روشهای درمانی که باید انجام دهید و نتایجی را که از هر یک انتظار دارد برایتان توضیح دهد. شما و پزشکتان با همفکری میتوانید تصمیم بگیرید که بهترین برنامه درمانی کدام است
. اغلب به بافتها و سلولهای سالم نیز آسیب میرساند، ایجاد عوارض جانبی در بدن شما امری طبیعی است. عوارض جانبی عمدتاً به نوع و میزان گستردگی درمان بستگی دارد. عوارض جانبی ممکن است در هر شخص متفاوت باشد، و نیز هر مرحله از درمان، ممکن است عوارض جانبی متفاوتی داشته باشد.
پیش از آغاز درمان، گروه پزشکی عوارض جانبی احتمالی و نیز راههای کنار آمدن با آن را برای بیمار توضیح میدهند. این گروه معمولاً چند پرستار، یک کارشناس تغذیه، یک فیزیوتراپ و متخصصان مختلف دیگری را شامل میشود. پایگاه علمی، پزشکی و آموزشی مؤسسه تحقیقات، آموزش و پیشگیری سرطان مقالههایی درباره روشهای درمان سرطان و راههای کنار آمدن با عوارض جانبی آن تهیه کرده است. سرفصلهای این مقالهها عبارتند از: شما و پرتودرمانی، شما و شیمیدرمانی، درمان زیستشناختی و راهنمای تغذیه برای مبتلایان به سرطان.
در هر مرحله از درمان سرطان، میتوان از مراقبتهای حمایتی برای کاهش عوارض جانبی درمان، مهار درد و دیگر علائم و رفع مشکلات عاطفی و جسمی بهره برد.
جراحی
در بیشتر موارد، جراح تومور را با مقداری از بافتهای مجاور آن بر میدارد. برداشتن بافتهای مجاور میتواند در پیشگیری از رشد مجدد تومور کمک کند. جراح ممکن است برخی از غدد لنفاوی مجاور تومور را نیز بردارد.
عوارض جانبی جراحی معمولاً به اندازه تومور، محل آن و نوع جراحی بستگی دارد. بهبودی پس از جراحی به زمان نیاز دارد؛ زمان لازم برای بهبودی با توجه به نوع جراحی و همچنین در افراد مختلف، متفاوت است؛ احساس خستگی یا ضعف، تا مدتی طبیعی است.
بیشتر بیماران تا چند هفته پس از جراحی احساس ناراحتی میکنند، ولی با مصرف بعضی داروها میتوان تا اندازهای درد را مهار کرد؛ پیش از جراحی، بهتر است با پزشک یا پرستارتان درباره برنامه کاهش درد صحبت کنید، اگر به مسکن بیشتری نیاز داشتید، پزشک میتواند برنامه کاهش درد را تعدیل کند.بیشتر افراد نگرانند که جراحی (یا حتی نمونهبرداری) موجب گسترش بیماری شود. این امر به ندرت اتفاق میافتد. جراحان اغلب با استفاده از روشهایی خاص، و انجام مراحل بسیار زیاد سعی دارند از گسترش سلولهای سرطانی پیشگیری کنند؛ بهعنوان مثال، اگر مجبور باشند بافتهای بیش از یک ناحیه را بردارند، برای هر ناحیه از وسایل جراحی جداگانهای استفاده میکنند و با این روش احتمال انتشار سلولهای سرطانی را به بافتهای سالم کاهش میدهند.
نمیشود.
هورموندرمانی (Hormone Therapy)
برخی انواع سرطان برای رشد به هورمونهای خاصی احتیاج دارند؛ در هورموندرمانی از رسیدن این هورمونها به سلولهای سرطانی یا از استفاده آن توسط سلولهای سرطانی جلوگیری میشود. این شیوه درمانی، از نوع درمانهای سیستمیک است.
در هورموندرمانی از دارو یا جراحی استفاده میشود: دارو:
پزشک دارویی را تجویز میکند که مانع از ساخت برخی هورمونهای خاص، و یا مانع از فعالیت آنها میشود.
جراحی:
جراح اندامهای سازنده هورمون (مانند تخمدان یا بیضهها) را از بدن خارج میکند. عوارض جانبی هورموندرمانی بستگی به روش درمانی دارد؛ این عوارض اضافه وزن، گُر گرفتگی، حالت تهوع و اختلال در باروری را شامل میشوند. در زنان، هورموندرمانی ممکن است باعث قطع و یا نامنظم شدن عادت ماهانه و نیز موجب خشکی واژنی شود. در مردان، هورموندرمانی میتواند باعث ناتوانی جنسی یا، کاهش میل جنسی، بزرگ شدن و دردناک شدن پستانها شود.
درمان زیستشناختی
درمان زیستشناختی از نوع درمانهای سیستمیک است. این روش به سیستم ایمنی بدن (سیستم دفاع طبیعی بدن) برای مبارزه با سرطان کمک میکند. برای مثال، در درمان برخی بیماران مبتلا به سرطان مثانه، پس از جراحی، از محلول ب. ث. ژ استفاده میشود و پزشک این محلول را با سوند در مثانه تزریق میکند؛ این محلول حاوی باکتری ضعیف شدهای است که سیستم دفاعی بدن، برای مقابله با سلولهای سرطانی تحریک میکند. ب. ث. ژ ممکن است موجب ایجاد عوارض جانبی شود و مثانه را به شدت دردناک کند؛ در برخی افراد هم موجب، حالت تهوع، تب خفیف یا لرز میشود.
انواع دیگر درمان زیستشناختی اغلب به شکل تزریق وریدی، انجام میشود. برخی بیماران در محل تزریق دچار تحریکهای پوستی میشوند و در بعضی دیگر عوارضی شبیه سرماخوردگی مانند تب، لرز، سردرد، دردهای عضلانی، خستگی بیش از حد، ضعف و حالت تهوع ایجاد میکند. درمان زیستشناختی گاه موجب ایجاد عوارض جانبی خطرناکتری از قبیل تغییرات در فشار خون و اختلالات تنفسی نیز میشود. این درمان معمولاً در مطب پزشک، کلینیک یا بیمارستان، انجام میگیرد.
پیوند سلولهای بنیاد
پیوند سلولهای بنیادین(Stem Cell) خونساز، به بیمار قدرت میدهد شیمیدرمانی و پرتودرمانی با میزان بالای دارو و یا پرتو، یا هر دوی آنها را با هم تحمل کند. میزان بالای دارو یا پرتو سلولهای سرطانی و سلولهای سالم را در مغز استخوان همزمان از بین میبرد. پس از درمان، بهوسیله یک لوله پلاستیکی انعطافپذیر که درون یک ورید اصلی قرار میگیرد، سلولهای بنیادی و سالم خونساز به بیمار تزریق میشود؛ این سلولهای بنیادی پیوندی، سلولهای خونی جدیدی تولید میکنند و میتوان آنها را از فردی دیگر یا خود بیمار، (پیش از شروع درمان)، گرفت. بیماران برای این درمان باید در بیمارستان بستری شوند.
عفونت و خونریزی از عوارض جانبی درمان با میزان بالای دارو/ پرتو و پیوند سلولهای بنیادی است. علاوه بر این، بیمارانی که سلولهای بنیادی را از یک اهدا کننده دریافت میکنند، ممکن است به عارضهبیماری پیوند علیه میزبان دچار شوند. در این بیماری سلولهای بنیادی پیوندی (مهمان) به بافتهای بیمار (میزبان) حمله میکنند. در بیشتر موارد، GVHD به کبد، پوست یا دستگاه گوارش حمله میکند. عارضه GVHD ممکن است خطرناک ویا حتی کُشنده باشد و احتمال دارد در هر زمان، حتی چندین سال پس از پیوند، نیز اتفاق بیفتد. البته میتوان به کمک دارو از GVHD پیشگیری کرده آن را مهار یا درمان کرد
طب مکمل و جایگزین
برخی مبتلایان به سرطان از طب مکمل و جایگزین استفاده میکنند:
اصطلاحاً به روشی که توأم با روش درمانی استاندارد (متداول) به کار گرفته میشود، مکمل میگویند. به روشی هم که از آن بهجای روش درمانی متداول استفاده میشود، جایگزین میگویند. طب سوزنی، ماساژ درمانی، داروهای گیاهی، رژیمهای ویتامینی یا دیگر رژیمهای غذایی مخصوص، تجسم، مراقبه و درمان معنوی گونههایی از طب تکمیلی و جایگزین هستند.بسیاری از بیماران میگویند طب مکمل و جایگزین به آنها احساس بهتری میدهد؛ با این وجود، گاه برخی از روشهای مکمل و جایگزین میتوانند در روند درمانهای متداول اختلالاتی زیانآور ایجاد کنند و برخی دیگر حتی اگر بهتنهایی هم از آنها استفاده شود ممکن است مضر باشند. برخی از انواع طب مکمل و جایگزین هزینههای زیادی دارند و ممکن است بیمههای درمانی هزینه آنها را تقبل نکنند. رژیم غذایی و فعالیت بدنی ( در مورد مبتلایان به سرطان مراقبت از خود، یعنی تغذیه مناسب و فعالیت بدنی تا حد امکان، بسیار مهم است.شما برای حفظ وزن مناسب به کالری و برای حفظ قوای جسمانی به پروتئین، به مقدار کافی نیازمندید ؛ تغذیه مناسب کمک میکند تا احساس بهتر و انرژی بیشتری داشته باشید.گاهی اوقات، بهخصوص در حین درمان یا بلافاصله پس از آن، ممکن است خسته و ناراحت باشید، یا اشتهای خود را از دست بدهید و حس کنید غذاها به خوشمزگی قبل نیستند؛ علاوه بر این، از عوارض جانبی درمان (کم اشتهایی، حالت تهوع، استفراغ یا جراحتهای درون دهانی) هم ممکن است ناراحت شوید. پزشکتان، کارشناس تغذیه یا دیگر کارشناسان بهداشت میتوانند روشهای مناسب تغذیه را به شما توصیه کنند. بسیاری بیماران در صورت فعالیت بدنی احساس بهتری دارند؛ پیاده روی، یوگا، شنا و دیگر فعالیتهای بدنی میتواند قدرت و توانتان را افزایش دهد. و از جمله میتواند حالت تهوع و درد را کم و تحمل درمان را راحتتر کند؛ فعالیت بدنی همچنین میتواند به کاهش اضطراب و نگرانی کمک کند. پیش از آغاز هر گونه فعالیت بدنی، درباره آن با پزشک معالج خود مشورت کنید. همچنین، اگر فعالیتهای ورزشی باعث ایجاد درد یا ناراحتیهای دیگری شد، حتماً پزشک یا پرستار خود را مطلع کنید.بسیاری بیماران در صورت فعالیت بدنی احساس بهتری دارند؛ پیاده روی، یوگا، شنا و دیگر فعالیتهای بدنی میتواند قدرت و توانتان را افزایش دهد. و از جمله میتواند حالت تهوع و درد را کم و تحمل درمان را راحتتر کند؛ فعالیت بدنی همچنین میتواند به کاهش اضطراب و نگرانی کمک کند. پیش از آغاز هر گونه فعالیت بدنی، درباره آن با پزشک معالج خود مشورت کنید. همچنین، اگر فعالیتهای ورزشی باعث ایجاد درد یا ناراحتیهای دیگری شد، حتماً پزشک یا پرستار خود را مطلع کنید.پیگیریهای پس از درمانپیگیریهای پس از درمان (Follow-up Care)پیشرفتهای چشمگیر در تشخیص زود هنگام و همچنین درمان سرطان، موجب علاج بسیاری از مبتلایان میشود؛ اما با این وجود پزشکان هنوز نمیتوانند مطمئن باشند که سرطان دیگر باز نمیگردد، چراکه سلولهای سرطانی شناسایی نشدهای، ممکن است پس از درمان در بدن باقی بمانند. گاه به نظر میرسد سرطان کاملاً از بین رفته، در صورتی که ممکن است باز هم عود کند. پزشکان به این پدیده، عود بیماری میگویند.پزشک برای اطمینان از عدم عود بیماری ممکن است معاینه فیزیکی انجام دهد یا بررسیهای آزمایشگاهی، تصویربرداری با اشعه ایکس و دیگر آزمایشات را تجویز میکند. و در صورت مثبت بودن نتایج، شما با پزشک باید در مورد اهداف و برنامه درمانی جدید تصمیم گیری کنید.در خلال آزمایشات پیگیری پس از درمان، پزشک مشکلات احتمالی دیگر مانند عوارض جانبی سرطان را – که تا مدتها پس از درمان نیز ممکن است بروز کنند – بررسی میکند. با انجام یک سلسله معاینات دورهای، تغییر در وضعیت جسمانی و سلامت بیمار تشخیص داده شده و در صورت لزوم درمان میشوند. در فاصله بین قرارهای ملاقات با پزشکتان، اگر هر گونه تغییر وضع یا مشکلی در سلامتتان ایجاد شد، باید فوراً با وی تماس بگیرید. مراجع حمایتی زندگی با وجود بیماری جدی مثل سرطان آسان نیست؛ ممکن است نگران خانواده، شغل یا فعالیتهای روزانه خود، روشهای درمانی و مقابله با عوارض جانبی آن، بستری شدن در بیمارستان و هزینههای پزشکی آن باشید. پزشکان، پرستاران و دیگر اعضای گروه مراقبت سلامت میتوانند درباره روش درمان، کار یا فعالیتهای دیگرتان پاسخگوی شما باشند. اغلب یک مددکار اجتماعی میتواند در مورد منابع کمک مالی، مراقبت در خانه یا گروههای حمایتی و غیره شما را راهنمایی کند. در صورتی که بخواهید درباره ناراحتیها و نگرانیهایتان با کسی صحبت کنید، ملاقات با یک مددکار اجتماعی، مشاور یا عضو یک گروه مذهبی مفید است. دوستان و اقوام میتوانند از نظر روحی پشتیبانهای بسیار خوبی برای شما باشند؛ همچنین، اکثر بیماران صحبت با دیگر مبتلایان را بسیار مفید میدانند. بیماران سرطانی اغلب در قالب گروه حمایتی کنار هم جمع میشوند. در این گروهها، بیماران یا اعضای خانواده شان با دیگر بیماران یا اقوام آنها دیدار میکنند و درباره کنار آمدن با این بیماری و عوارض درمان، آموختهها و تجربیاتشان را در اختیار یکدیگر قرار میدهند. جلسات گروههای حمایتی ممکن است حضوری باشد یا از طریق تلفن و اینترنت برگزار شود؛ ولی ضمناً باید توجه داشت که افراد مختلف، متفاوتاند؛ یعنی روشهایی که یک فرد برای مقابله با سرطان از آن استفاده میکند ممکن است برای دیگری مناسب نباشد، بنابراین بهتر است قبل از هر اقدام، نظر یکی از اعضای گروه مراقبت سلامت خود را درباره پیشنهادات ارائه شده از سوی بیماران دیگر، جویا شوید.نویدهای تحقیقات سرطان محققان در سراسر دنیا به دنبال یافتن روشهای بهتر و جدیدتری برای پیشگیری، شناسایی، تشخیص و درمان سرطان هستند. دانش آنها مستمراً درباره دلایل بروز سرطان بیشتر و بیشتر میشود و انواع گوناگونی از کارآزماییهای بالینی را انجام میدهند. کارآزمایی بالینی یکی از مراحل پایانی یک فرایند تحقیقاتی طولانی و دقیق است. جستوجو برای دستیابی به روشهای درمانی جدید، در آزمایشگاه آغاز میشود و اگر نتایج آزمایشگاهی امیدوار کننده باشد، گام بعدی بررسی تأثیر مفید و نیز عوارض زیانآور آن بر روی حیوانات است. البته روشهای درمانی که در آزمایشگاه و بر روی حیوانات نتایج خوبی دارند، همیشه در مورد انسانها ثمربخش نیستند. پژوهشهای بالینی به این دلیل ضروری است که بیخطر و تأثیر روشهای جدید پیشگیری، شناسایی، تشخیص و درمان سرطان مورد آزمایش قرار گیرد. پژوهشهای بالینی به دانش و پیشرفت آن در مقابله با سرطان کمک میکنند. تا به امروز تحقیقات پیشرفتهای چشمگیری در این مورد داشته است، ولی باز هم دانشمندان به دنبال دستیابی به روشهای مؤثرتری هستند؛ بهدلیل پیشرفتهایی که در نتیجه پژوهشهای بالینی حاصل شده است، اکنون بسیاری از بیماران مبتلا به سرطان بیشتر عمر میکنند. همچنین کیفیت زندگی بسیاری از نجات یافتگان از سرطان، در مقایسه با افرادی که در گذشته تحت درمان قرار گرفتهاند، بهبود پیدا کرده است.
پژوهشهای پیشگیرانه:
در این نوع تحقیقات، تأثیرات مواد خاص (مانند ویتامینها یا داروها)، تغییرات رژیم غذایی یا تغییر شیوه زندگی بر کاهش خطر ابتلا به سرطان بررسی میشود.
پژوهشهای غربالگری:
در این تحقیقات، شیوههای تشخیص سرطان در فرد، پیش از ظهور علائم آن، بررسی میشود. محققان بر روی پژوهشهای آزمایشگاهی و فرایندهای تصویربرداری تحقیق میکنند تا شاید بتوانند انواع خاصی از سرطان را شناسایی کنند. برای مثال، محققان در حال بررسی خطرات و مزایای آندوسکوپی مجازی روده بزرگ در آزمایشات غربالگری سرطان روده بزرگ هستند؛ دانشمندان دیگری هم در حال مقایسه مزایا و معایب سی.تی اسکن مار پیچی (Spiral CT Scan) و تصویربرداری با اشعه ایکس از ریه، در آزمایشات غربالگری سرطان ریه هستند.
پژوهشهای درمانی:
هدف این تحقیقات یافتن روشهای درمانی جدید و یا ترکیب روشهای موجود به شیوهای جدید است؛ از نمونههای این پژوهشها بررسی داروهایی است که سلولهای سرطانی را با روشی جدید از بین میبرند، یا شیوههای جدید جراحی، یا پرتودرمانی و یا روشهای جدید، مانند استفاده از واکسن، برای مقابله با سرطان است. پژوهشهای کیفیت زندگی (مراقبت حمایتی): دانشمندان راههایی را بررسی میکنند که بتواند کیفیت زندگی مبتلایان به سرطان را بهبود ببخشد یا آسایش بیشتری برای آنها فراهم آورد. برای مثال، پزشکان در حال بررسی داروهایی هستند که عوارض جانبی شیمیدرمانی را کاهش دهد؛ آنها همچنین در تلاشاند تا راههایی برای جلوگیری از کاهش وزن یا مهار درد بیابند.
انواع پژوهشهای بالینی برخی افراد هم فکر میکنند اگر در هنگام عمل جراحی، سرطان آنها در معرض هوای آزاد قرار گیرد، بیماری آنها گسترش مییابد. این موضوع حقیقت ندارد و هوا باعث گسترش سرطانبه دلیل اینکه روشهای درمان سرطاندر مورد برخی از انواع سرطانبسیاری از مبتلایان به سرطانآزمایش خون، ادرار یا دیگر مایعات بدن میتوانند به پزشک در تشخیص بیماری کمک کنند. این آزمایشها میتوانند کیفیت کار یک اندام (مثلاً کلیه) را نشان دهند، از طرفی وجود بیش از حد برخی مواد در نمونههای آزمایش شده ممکن است نشانه سرطان باشد؛ به این مواد در اصطلاح نشانگرهای تومور گفته میشود.
انجام آزمایشات غربالگری
برخی از مصرف طولانی مدت مشروبات الکلی، خطر ابتلا به سرطانهای دهان، حلق، مری، حنجره، کبد و پستان را افزایش میدهد. هر چه میزان مصرف بالاتر باشد، خطر ابتلا نیز بیشتر میشود؛
منبع: http://www.ssu.ac.ir/index.php?id=4484 ( سایت مرکز تحقیقات پرتو درمانی)